26 November-Reflection

Thawngtha:👉 Luke 21:12-19 📖

A ra laimi hremnak

Dawtmi ulenau hna, a luan ciami caan ah ka hawipa pakhat nih hitin ca a ka kuat: “Pathian nih nunnak ah a fawimi khualtlawnnak a kan kamh bal lo, him tein phanh lawnglawng a kan kamh.” Hihi ahmaan tiah ka ruat, zeicahtiah nihin thawngṭha ah Jesuh nih hi vawlei kan nunnak hi a fawimi a silo tiah a ti. Hremnak, sifahnak le harnak hling phunin kan i ruahchan awk a si; kan vailamtahnak kha kan cawn awk a si i harnak ah sullam tamdeuh kan kawl awk a si. Asinain Pathian nih lam a kan serpiak ko lai caah kan lungre a thei awk a si lo.

Hitin a ti: “Lungsaunak nan ngeih ahcun nan nunnak kha nan khamh lai” (Lk. 21:19). Hawi dawt hna, kan zumhnak caah a herh ahcun a dongh tiang temhinnak le thisen luannak ding caah timhcia kan si maw? Aruang cu khrihfa biaknak cu martar biaknak a si caah a si. Khrihfa biaknak cu vailamtahnak biaknak a si. Jesuh nih kan caah lungtho tein a thisen a thlet i kannih zong martar si ve dingin a kan auh. Greek holh in martyr timi biafang sullam cu ‘tehte’ tinak a si. Hlanlio theologian cheukhat nih Tertullian le midang hna bantukin tehte sinak kong an rak chim. Tertullian nih hitin a ti: “Martyr hna thisen cu thlaici a si.” Cyprian zong nih hitin a ti: “Hremnak a tlun tikah Pathian ralkap pawl cu hneksaknak an tong i vancung cu zumhnak in a thimi hna caah a si. Daihnak ruah awk le raldohnak hlawt awkah ralkap ah kan i tel lo, zeicahtiah raldohnak ah Bawipa nih hmunhma pakhatnak a lak ti kha kan hmuh.” Augustine nih: “Martyr pawl cu an hren hna, thong an thlak hna, an tuk hna, an hrem hna, an khangh hna, an thah hna i an karh!” a ti.

Pathian nih mi cheukhat cu martar si dingin a kan auh men lai. Asinain kan lak i tamdeuh caah cun kan auhnak cu Bawipa kan zulh tikah nifatin kan tonmi harnak, i alnak, tukforhnak le harnak hna lakah thawngṭha lawmhnak tehte a khanmi martar ro si ding kha a si; thawngṭha lawmhnak, biatak le zalonnak kong tehte khan awk; kan nunnak in le a taktak nunnak in tehte khannak a si. Asiahcun zeinihdah midang kha thawngṭha leiah a hnuh hna? An kan hmuh tikah Thawngṭha bia le Khrihfa biaknak leiah an lung a laak: a ruang cu Khrihfa hna nih cun an ral kha an dawt hna, harnak chungah an i lawm, harnak chungah an lung a sau, fahnak kha an ngaihthiam hna i ruahchannak a ngei lomi le bawmchantu a ngei lomi hna sinah hnemhnak le zawnruahnak an langhter caah a si.

Khrih tehte taktak hmelchunhnak hna cu zeidah an si? David Watson nih a cauk, Called & Committed: World-Changing Discipleship (1982 pp. 142-143) ah tehte taktak hmelchunhnak a pekmi hna cu:

1. Tehte nih Khrih hmuhtonnak a ngeih hrimhrim a hau. Biaceihnak zung ah siseh, hi vawlei ruahnak biaceihnak zung ah siseh, thawngpang theihmi cu cohlan khawh a si lo. Mi nih kanmah pumpak i kan hmuhmi le kan theihmi lawng kha an ngaih lai.
2. Tehte cu bia in a ruahnak a chim khawh a hau. Kan nunnak, kan riantuannak, kan i pehtlaihnak, kan lungput, kan intuarnak le kan thihnak hmanh in hmual ngei tein tehte kan khan khawh, asinain “na chungah ruahchannak na ngeihmi fianter dingin an in halmi paoh kha leh awkah zeitik caan paoh ah timhcia tein kan um a hau.” Cutin “nemnak le upatnak” he kan tuah awk a si, cun kan bia ahmaannak a langhtermi kan nunnak zumhawktlak tein kan tuah awk a si.
3. Tehte nih Pathian thawnnak cungah zumhnak a ngei lai a ti. Khrih le amah i vailamtahnak kong thawngthanhnak thawnnak le Thiang Thlarau thawnnak kha aa bochan. Pathian nih zeibantuk huhphenhnak paoh a hrawh khawh, cun zeibantuk lungthin hmanh a thlen khawh ti kha a hngalh. Hi zumhnak cu a hrutmi a si lai lo, asinain toidornak le a nemmi a si lai, thlacamnak tampi in hmelchunh a si lai. Pathian tel loin zeihmanh ka tuah kho lo ti kha a hngalh, sihmanhsehlaw Pathian he cun zeizong vialte hi a si kho dih ti kha a hngalh.
4. Tehte nih thlarau lei ah a tlaumi cungah zaangfahnak a ngei lai. Pathian caah a biapi tukmi pumpak pakhat cio bantukin a zohkhenh hna lai: amah muisam keng in sermi, a Fapa nih a tlanhmi le a Thlarau nih a ukmi a si caah a si.