KEIMAH I ZAANGFAH NAWL IN KA HALNAK

13. Kannih vialte caah i hrawm in umnak inn asimi vawlei kha zohkhenh khamh awk ah rianrang in tuahding mi zuamcawhnak hna ahhin vawlei innchungkhar chungtel mi vialte hna kha pumhter in vawlei pawngkam sining caah tuahpiak khawh mi kakip ṭhanchonak ningcang hna kha kawl in ṭuan asi ahcun thil sining aa thleng hrimhrim lai tiah ka zumh.

            Sertu Pa Pathian cu kannih kha a kan hlawt ballo. Bawipa cu duhdawt zawnruahnak tling he, hi vawlei caah a suaimi timhtuahnak kha hlawtnak in minung kha a rak sermi cungah aa ngaichih hrimhrim lo.

            Hika zawn ahhin kanmah leikap nih kan dihlak inn asimi hi vawlei pawngkam zohkhenhnak caah lam phunkip in, i zuam i rian a ṭuanlio mi hna kha ka cinken hna. Forh kan duh hna. Lawmhnak bia chimh kan duh hna. Hi rianṭuannak he pehtlaihin ahleice nan ngeihter i a hleikhun lunglawmhnak biachim ka duhmi hna cu, kokek pawngkam umtu ningcang rawhralnak ruangah a chuakmi ṭhathnemlonak  hna kha tambikin a tonlio mi vawleicung mi sifak hna nun ningcang kha fianter piaknak caah dinhlo bakin zuam in rian a ṭuanlio mi hna caah asi.

            Chanthar cipeh mino hna cu thlennak tuah dingin an hallio hna asi. Vawlei pawngkam rawhnak he pehthlai mi harnak le hnon a ingmi hna nih an ton cuahmah mi sifah harnak hna kha ruatlo, fianter loin cun a nuammi hmailei chan kan ser lai tiah a aupi liomi hna nih zeitindah an tuahpiak khawh hna lai tiah mino pawl nih biahalnak an tuah.

14. Keimah nih rianrang bikin zaangfah kan nawl duhmi hna cu, hmailei chan vawlei muisam langhternak kha zeitindah tuahawk asi timi athar in ceihmai khuakhang cio dingah abiapi ngaiin kan bawmduh hna. Kokek pawngkam rawhralnak hna kha kannih vialte nih kan in cio mi asi i hibantuk a chuahnak bia ingtu cu kannih minung hrimhrim kan si i, cu hna a inglio mi kannih dihlak thinphan lungretheih asi awk asinak kong zong asicaah hi ceihmai khuakhannak ah adot cio in mi vialte kan i tel awk aherh.

            Vawlei pumpaluk huap in kokek pawngkam zohkhenhnak he pehtlaiin cawlcanghnak hna cu tam nawnpi ṭhanchonak a um i, hi harnak kha mikip nih theihfiangnak caah forfialnak prokarem kha fektein a tuahlio mi phu tampi an rak chuak hi asi.

            Asinain lung ṭhalo awk asimi hna cu, kokek pawngkam harnak kha kuttong mithmuh in ṭuanter awk ah zuamnak tamdeuh hna cu thazaang ṭhawngmi ram hna ralchanhnak an tonnak le hi rianṭuannak cung i lungduhnak a tlawmnak hna ruangah hmualngeihnak a tlawmmi kha kan hmuh.

            Hi pawngkam zohkhenh rianṭuannak cungah ralchanhnak thinlung kha zumtu Khrihfa hna chung hmanh ah adot phunphun in hmuh khawh asi. Hi harnak a um hrimhrim lo tiah a almi hna, hi harnak cu kannih he aa pehtlai lo a timi hna, hi harnak fianter dingah zeihmanh kan tuah kho lo tiin vanchiat ṭhatnak kha a zumh i a lung a dongmi hna le teikpan (science) lei fimnak a ṭhancho mi atu chan ahhin zeizongte kha teikpan  fimthiamnak nih a fianhpiak khawh tiah mitchinh in a zumtu hna tiin an um kha kan hmuh hna.

            Hi harnak fianternak caah vawleicung huap minung vialte lungrualnak kha a tharṭhan in a herh. Bawipa Pathian nih a sermi thilnung hna kha a palhmi in hmannak ruangah a chuakmi rawhralnak hna kha tharchuah ṭhan dingah mi vialte cu mah le thazaang, thil tikhawhnak cio chuah in, i fonh i rianṭuan ṭinak a herhnak kong kha thlanglei Africa ram i Bishop hna tonpumhnak ah an rak thanh chuah.

            Pathian sermi thilnung hna zohkhenh khamhnak rianṭuannak ah kannih vialte cu kan nunphung ning cio in, hmuhton ningcio in, tikhawhnak thazaang he funtom rianṭuan venak ningcio in Pathian caah hmanmi thilri sinakin i fonh i kan ṭuanve awk asi.

15. Bupi i zatlang nunphung he pehtlaih mi cawnpiaknak cathluan hna komh ah, hi cathluan hi betchih ṭhannak thawngin, kannih kan tonlio mi abiapi in a kan halmi zuamcawhnak hna le fianternak caah halnak hna kha theih fiannak caah tampi a bawmhchanh lai tiah ka ruahchan.

Kokek pawngkam he pehtlaiin Pope Francis

            Kokek pawngkam he pehtlai mi tuchan ahhin mi nih kan ton cuahmah mi hi harnak hna kha teikpan (science) lei thiamsang hna nih cekhlatnak an tuah hnu i, an hmuhmi cungah hrambunh in hmuhnak tlawmpalte lawng kha langhter ka duh. Hibantuk langhternak thawngin cuhna cu kannih kha hi harnak kha thukpiin a kan theihhngalh ter i pehzulh in tuah dingmi  biaknak lei Thlarau he pehtlai mi, nunning ziaza he pehtlai mi mithmuh kuttongh tuahmi a hram hna kha a hngalhter te lai. Keimah cu kokek zohkhenh khamhnak he pehtlaimi rianṭuannak hi ningkel ningin tuahnak hna he aa tlak dingin Judah mi hna le Khrihfa hna cawnpiaknak hna kha hrambunh in a hran upadi cheukhat kong kha zohchih ruatter kan duh hna.

            Cuhnuah tulio thil sining hna caah a hrampi hna kawl in hmuhkhawhnak caah zuamnak in harnak caah zawtnak hrihram hmelchunhnak lawng kha kawlmi si hinloin cutin asinak a thukmi konglam hrampi hna zong kha hmuh asilai. Cutin rianṭuannak cu kokek pawngkam he pehtlaimi harnak kha fianternak ah vawleicung ahhin minung hna i ahleice i telnak dal le minung le pawngkam pethlaihnak kha upatmi fianternak kha a chuahter te lai.

            Hi ruahchihnak in a chuakmi theipar ruangah mikip nih an i tel i, vawleicung ram hna he pehtlaimi upadi hna chiah-sernak cungah ṭhathnemnak a chuahter dingmi ceihmai khuakhannak le rianṭuannak ah hmainor termi ruahchannak kawltung hna le fimchimh program hna tello in tuahkhawh asi lailonak kong ka theihfian caah minung ṭhanchonak caah a herhmi lam hmuhsaknak cheukhat kha Khrihfa hna i biaknak lei hmuhtonnak mansung lungvar kuang kha hrambunh in chim ka duh.

16. Hi cathluan a dalkip in konglam pakhat cio caah a dangte naih niamhnak kha ka langhter ko nain catluan hramthawk leiah langhter cang mi abiapi biahalnak cheukhat zong ruahṭhan le cekhlat ṭhannak tuahnak zong ka hmuh lai.

            Cathluan rellio ah pehzulh in hmuh hngami kong hna ah cunglei i langhter mi biatlang komh hna kha a caancaan ah kan hmuh lai. Bianaah kan chim ahcun sifah harnak buainak le kokek pawngkam ruahfawi mi sining hna a chung taktak in pehtlaihnak a umnak vawleicung um thilnung paoh cu khat le khat pehtlai tein aa pehtlaihnak kong, phungthar muisam thar hna le aana ngeihnak a phunphun kong soisel a congoih mi hna cu thiamnak le ṭhanchonak dal in minung hna an si. Sipuazi le ṭhanchonak kong theihhngalh dingah lamdang kawl a herhnak kong, zuamcawhnak, a nungmi pakhat cio kha man ngeihternak, kokek pawngkam zohkhenh kilvennak kong kha minung he pehtlaihin sullam kawlnak, a fiang i dinfel fianghlang mi ceihmai khuakhaannak hna a herhnak, hmun le vawleicung ram hna he pehtlaiin phung a sermi hna cungah a nganmi ṭuanvo a umnak, hlawtnak, cawnpiaknak kha a tuahmi hna tuah ningkel le zatlang nunning thar caah ruahnak ṭha chuahpinak hna kong hmuhsaknak hna kha a caancaan ah hmuhkhawh asi lai. Hi biahalnak hna caah a sullam kawlnak kha voikhatte ah zalakin langhternak siloin, hmuhnak a phunphun in langhternak, a tlingdeuh a rumdeuh mi in langhternak hna kha atu le atu kan hmuh lai.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *