Nu le Va Ṭuanvo
Nu le va khat le khat cungah chiahding mi ṭuanvo
Pakhat le pakhat dinfelnak
Catholic Bupi ah a ṭhi-um mi nu le va hna cu (thisakhat) pumkhat an si (Gen. 2:24). Nu le va hna cu chungkhat kongah keimah pumpak ti duhnak, ruahnak a bimi “Keimah” timi biafang hi hman awk a si ti lo. Va a si ah nupi a si ah “Kannih Chungkhar” tiin hman deuh ding a si.
Nupi le va hna cu chungkhar ah “nangmah ṭuanvo” keimah ṭuanvo, “nangmah rian”, ‘Keimah rian’, ‘nangmah kongkau,’ ‘keimah kongkau’, nangmah thil’, ‘keimah thil’, tiah thleidan khawh an si ti lo, kannih rian, kannih ṭuanvo, kannih kongkau, kannih thilri, kan chungkhar timi hngalhnak le cohlannak, theihthiamnak chiah ding a si. ‘keimah’ timi a bimi ruahnak in, a bimi chungkhar in, a kau chinchin mi ruahnak ah chuah a herh.
Kannih innchungkhar timi biafang hmannak cu a zapi he aa pehtlaimi sinak kha a langhter. Nu le va pahnih tein a nganmi chungkhar ṭuanvo (chungkhar caah ṭuanvo rianngan) kha i cheuh in ṭuanvo lak ding a si.
Innchungkhar rian kha kanmah rian a si, ti in duhnak lungthin ngeih a hau. óuanvo tlolhnak, lungduh lonak cu chungkhar hrawkbantuk a si.
Keimah timi lawng a duhtu cu amah saduhthah, amah duhherh mi, amah lung diriamnak, amah nuamhnak lawng kha papek in a tuah tawn. Abiapi ah a chiah tawn. Midang duhherhmi, midang ruahnak, midang hna lungtlinnak kha zei an rel tawn lo. I pekchanh mi nakin hmuh lei lawngah, ṭuanpiak mi nakin fial ding tu kha an duhdeuh.
Nu ke va an pahnih tein ‘Keimah’ tiah an ti chung paoh cu pakhat le pakhat an i duhdawt taktak kho lai lo, Pakhat kha rianṭuanpiaktu minung lawnglawng ah an chiah tawn hna. A dot (rank) aa khatmi minung an si ko. Rianṭuan piaktu a silo mi, upat awktlak a simi minung kha rianṭuan piaktu menmen ah an komhtawn mi hna cu ngaihchiatawk ngaingai a si.
Keimah timi lungthin a ngeimi hna cu chungkhar riannakin amah rian kha papeknak a tuah. Chungkhar ṭuanvo nakin amah nomhnak le lungtlinnak lawng kha papek in a tuah tawn.
Keimah timi thinlung a sang chinchin, chungkhar ah ṭuanvo tlolh, nupi le va keimah timi hrihnuknak ruangah i sikvelhnak, ṭuanvo tlolhnak, le harnak tonnak ṭhathnemlonak hna a chuahter i a donghnak ahcun chungkhar (nu le va) ṭhen hramthawknak ah a phan tawn.
Nangmah cu keimah timi lungthin na ngeihchung paoh chungkhat ṭha pakhat na si kho bal lai lo. Keimah i ti duhnak thinlung cu duhdawtnak a zortertu hmelchunhnak pakhat a si.
Nu le va hna cu pumpak thinglung ruahnak lawng kha papek in an tuah tikah cun dawtnak ralchanhin an pial i rian an ṭuan tawn. Mithiang Paul nih pumpak lungthin ruangah a chuak khomi sualnak kong a langhtermi cu, “Minung sining nih a tuah tawnmi cu a fiang ko; nu le pa sualnakte hna, siasal biaknakte hna le dawih le eihte hna hi an si. Pakhat le pakhat an i ral an i do, an i hnahchuah, an thin a hung anmah zawn cio lawng an ruat, an i ṭhen. Ziar an i ngeih, zuu an ri an au an khuang i cu bantuk thiltampi kha an tuah lengmang hna,” (Galati, 5:19-21) tiah a ti.
A dikmi duhdawtnak cu pumpak thinlung kha a hlonhpiak. A dikmi dawtnak cu pumpak thinlung a ngei lo. Chungkhar lei kulhchung na luhle cangka nang cu na pumpak thinlung kha na thihter hrimhrim lai.
Na pumpak thinlung thihter na ngamh maw?… Ruatṭhan tuah uh!
Pumpak ti duhnak nih an halnakte hna, Pumpak duhherhnakte hna, Pumpak a nomhnakte hna,
Mah ca lawngah a lomi pumpak thinlung hna kha na duhdawtmi caah na hlawtngam cang maw…?
Na innchungkhar caah hlawt dingin timhcia na si cang maw? Cu caah mithiamsang pakhat nih hitihin ralrin a kan pek. “Nang cu sullam ngeite le nuamte in ṭhit-um lehthahnak ngeih na duh ahcun pumpak thinlung he i ṭhen hmasat…” tiah a ti.
Dawtnak timi cu mah duhmi ngolnak… Pumpak duhnak na tlaihchanh chungpoah na ngol kho lai lo.
Dawtnak timi cu ngaihthiamnak a si… a ti.
Keimah tiin pumpak duhnak hri naa ngerh chungpaoh na ngaithiam kho hna lai lo. Dawtnak timi cu zawnruahnak a si… a ti. Keimah pumpak kha na pomchung paoh zawnruahnak na ngei kho bal lai lo.
Dawtnak timi cu ngaihthiamnak a si… a ti.
Keimah tiin pumpak duhnak hri na ngeih paoh na ngaithiam kho hna lai lo.
Dawtnak timi cu zawnruahnak a si… a ti.
Keimah pumpak kha na pomchung poah zawnruahnak na ngei kho bal lai lo.
Dawtnak timi cu theihthiam piaknak a si… a ti.
Keimah pumpak khuhchilhnak tangah na theihthiam piak kho bal hna lai lo.
Keimah ca lawng timi pumpak thinlung hlawt kho loin nang cu dawtnak rili a simi chungkhar nunnak chungah ka lut cang lai na ti ahcun tichung i zuksuai bantukin saduhthah dawtnak hna cu pakpalawng a si lai. A nuammi, lung hnangam mi, a daimi chungkhar vancung inn pakhat na ser kho lai lo ti cu a fiangtuk mi a si.