January 18, 2025 caah ruahawk cheuhnak

January 18, 2025 caah ruahnak cheuhnak caah biahalnak
1. Nihin Missa ah kan relmi Hebru cakuat a ṭialtu nih a kan chimhmi cu: “Pathian bia cu a nungmi le a cawlcangmi thil pakhat a si: kaphnih a ngeimi vainam nakin a fak deuh in a kah: thlarau le thlarau aa ṭhennak hmun kha a kawl khawh, asiloah ruh le ruh aa ṭhennak hmun kha a kawl khawh; a thupmi lungthin le ruahnak kha bia a ceih khawh.”
Bible kan rel maw, thla kan cam maw, kan hlathlai maw? Kan inn ah Bible a um maw? Asiloah Zarhpi ni Missa lawngah kan theih sawhsawh maw?
2. Pathian nih Bible cu Khrihfabu sinah a chiah. Khrihfabu hmasa hna nih Biakam Hlun cauk, Thawngṭha cauk le Lamkaltu hna cakuat hna kha an rak cohlan hmasa i cuhna cu Khrihfabu hmasa hna lakah “a karh” (cucu “encyclical” timi biafang sullam cu a si).
Ahnu ah, “Canon” (a sullam cu “tahnak fung” tinak a si), cu Khrihfabu chungah an lim. A nunnak le a biaknak uk awkah timhmi a si. Jesuh a ratṭhan hlan tiang vawlei cung i tlanhnak rian a kalpi khawhnak dingah a caah lamhruaitu a si.
Bible cu a nungmi Pathian he tonnak ah kanmah pakhat cio sinah pekmi sawmnak a si. A biafang hna cu nunnak ah hlawhtlinnak, ruahnak cheukhat hmuhnak ding caah formula a silo, asinain Bia, Nunnak he Dawtnak i pehtlaihnak ah sawmnak a si.
3. Nihin Thawngṭha ah, minung ah aa cangmi Pathian Bia, Jesuh nih Levi, asiloah Matthai, ngunkhuai khawltu kha amah hnu zulh dingin a auh i, a zulh. Hi tuanbia chung i biaknak hruaitu hna nih an rak hlawtmi, ngunkhuai khawltu le misual hna hmanh kha Jesuh nih a kut a samh hna tikha kan theih.
A Nungmi Bia he kan i ton tikah, thlen awkah sermi kan si. Piangthar timi Greek biafang i a sullam cu i mer taktak i, lamdang in kal hramthawk tinak a si.
Kannih cu Matthai bantukin kan tuahmi kha kaltak in, sualnak kaltak in Jesuh lei panh in Amah hnuzulh dingin kawh kan si.
Ṭialmi bia, Bible cu kan caah a nungmi BIA, Jesuh Khrih he i tonnak ah ser dingin timhmi a si. Cahmai pakhat cung i biafang nakin a tamdeuh mi kong a si.
A liam cangmi kum tampi ahkhan, Rome khua ah Pontifical Biblical Institute ah cathiang lei mifim hna i tonnak an rak ngei.
Cu phu nih cun “khukbil in fianternak” tiah an timi kha thazaang an pek. Exegesis timi biafang cu bible cawnnak kha a chim duhmi a si.
Khukbil in fianternak timi biafang cu ka duhtuk, zeicahtiah a fiangmi a si awk a simi kong a chim, asinain ngaihchia ngai a simi cu a silo; thlacamnak thawng lawnglawng in Bible chung i ṭialmi bia chung i a nungmi, Pathian bia he kan i tong kho lai.
Bible cu Khrihfabu biaknak, zumhnak le nunnak ah a hrampi a si. Cucu “Khrihfabu Cauk” a si.
Khrihfa biaknak cu “keimah le Jesuh” kong siloin “Jesuh chung i keimah” kong a si. Tipil innak thawngin Amah i Taksa, Khrihfabu chungah nun awkah kan ra. A Khrihfabu chungah tipil kan in tikah a nungmi, A Thoṭhanmi Khrih chungah kan i tel. A khuaruahhar pum chungtel kan si i atu thawk in, cu Sernak Thar chungah kan lut.
Pathian nih amah le amah i phuanawk ah vancung in aa thim tikah, cauk pakhat hmanh a hlonh lo. Cu nakin, Bia cu Titsa ah a cang i Kanmah lak i minung pakhat ah a cang.