14 October 2025
Lungthin Thiang: A Hman lomi Phunglam in A Hmaanmi Biaknak ah
Rom 1:16-25, Salm: 18, Lk 11:37-41
Khrih ah ka dawtmi unau hna, Zumhnak kan khualtlawnnak ah, a caan ah ṭihnungmi rap ah kan tla kho: cucu lenglei zulhphung lawng nih a za ko timi zumhnak a si. Kan lungthin cu Pathian he aa hlat lio ah biaknak phunglam ah thiamsang kan si kho. Nihin ah, Pathian Bia nih hi hlennak chungin a kan luhhnawh i, midang caah tuahsernak si loin a nungmi Pathian he a thlenmi pehtlaihnak zumhnak ah a kan auh.
Thawngṭha chungah, Jesuh nih Farasi mi pakhat he rawl ei ṭi dingin sawmnak a cohlan, Farasi pa cu a khual nih rawl ei hlanah phungning tein ti kholhnak a tuah lo caah a khuaruah a har. Mah cu thianhlimnak kong si loin lenglei thianhlimnak phunglam a harmi zulhnak kong a si. Jesuh nih a lehnak cu a fiang i zuamcawhnak a si: “Hrai le kheng lenglei kha nan thianh ko nain, nan chung ahcun firnak le ṭhatlonak in nan khat.” Phunglam hme tete kongah ralring tein a tuahmi zumhnak i a hlennak kha a langhter nain dinnak le dawtnak kong abiapi deuhmi kha a hlawt. Cun, a phichuak cu hitin a pek: “Sihmanhsehlaw na chunglei thil cu zaangfahnak pe u law zohhmanh, nan caah zeizong vialte a thiang lai.”
Zeidah a chim duhmi a si? Jesuh nih lenglei phunglam dang a chapmi a silo. Chunglei thianhlimnak cu lenglei ṭawlnak in hmuh khawh a silo, chunglei in dawtnak thletnak in hmuh khawh a si ti kha a langhter. Zaangfahnak peknak nih, a sullam thukbik ah, dawtnak, zaangfahnak le mah le mah laksawng a aiawh. Midang caah kan nunnak kan pek tikah mah zawn lawng ruahnak le porhlawtnak lungthin kha kan thianter. Thianhlimnak taktak cu dawtnak nih a thlenmi thinlung chungin a luang.
Hi cawnpiaknak cu Mithiang Paul nih Rom mi hna sin a kuatmi cakuat ah a thukmi aw a hmuh. Minung buaibainak vialte a hrampi kha a fianter: Pathian kha Pathian bantukin upat duh lonak a si. Ngaihchiatnak i thlennak kong kha hitin a chim: “Pathian biatak kha lih in an thlen i sertu si loin sermi thil kha an upat i an biak.” Hihi a donghnak bik chunglei thurhnawmhnak a si. Thil kan ser tikah—rumnak, nawlngeihnak, upatnak, nuamhnak—kan nunnak i a donghnak bik tinhmi cu milem biaknak tuah hi a si. Kan lungthin cu a mui i kan biaknak cu pakpalawng ah a cang.
Hihi Thawngṭha chung i Farasi mi hna dirhmun cu a si. A milem cu amah dinnak, a lenglei thianhlimnak kha a si. Phunglam nih a hruai dingmi Pathian nakin phunglam kha a biak deuh.
Cucaah, chuah khawhnak lam cu zeidah a si? Hrai chung cu zeitindah kan thianh lai? Kan relmi bible ca a pahnih nih lam pakhat lawng a langhter: ahmaanmi biaknak ah kir ṭhannak ti a si. Paul nih “Thawngṭha cu ka ning a zak lo” tiah a thanh, zeicahtiah “a zummi paoh i khamhnak caah Pathian ṭhawnnak a si.” Thawngṭha—Jesuh Khrih thawngṭha—nih siasal biaknak thirhri chah khawhnak le a muimi kan thinlung damter khawhnak ṭhawnnak a ngei. Sual ngaihchihnak le zumhnak ah a kan auh.
Pope Francis nih hi lihchimnak hi ralrin a kan pek tawn, zaangfahnak le tonnak a ngeimi, phunglam a dai lomi si loin, Khrihfabu si dingin a kan forh. Amah nih, “Jesuh nih a dawtnak he naih aa zuammi misual nakin a let thongkhat in a duh deuh, aa porhlawmi le mah le mah i uk khawhnak ah aa kharmi ‘miding’ minung nakin a duh deuh,” tiah a ti.
Nihin kan caah hnangamnak cu Pathian nih kan chunglei in thianh a kan duh. A thiangmi hrai he phanh awkah a kan fial lo. Farasi pa a sawm bantukin, a thlen khawhmi a velngeihnak caah kan lungthin hun awkah a kan sawm. Remdaihnak Sacrament cu hi tinhmi caah Pathian laksawng a si—kan chunglei thianhnak caah.
Pathian le innpa dawtnak zeirel loin lenglei zohkhenhnak ah kan lungthin kan pek khawhnak lam hna hmuh awkah mah le mah hngalhnak vel kha hal hna u sih. Cun, chunglei le lenglei kan nunnak vialte cu a lung a lawmhtermi raithawinak ah a cang khawh nakhnga, kan chungah thinlung thiang (Salm 51:12) sersiam dingin Bawipa sinah ralṭhatnak he hal hna u sih. Amen.