RVA Hakha Chin https://rvahakhachin.org/ RVA Hakha Chin Thu, 19 Sep 2024 05:23:21 +0000 en-US hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.6.2 https://rvahakhachin.org/wp-content/uploads/2024/08/cropped-rva-logo-32x32.png RVA Hakha Chin https://rvahakhachin.org/ 32 32 Mithiang Januarius https://rvahakhachin.org/2024/09/19/mithiang-januarius/ https://rvahakhachin.org/2024/09/19/mithiang-januarius/#respond Thu, 19 Sep 2024 05:23:15 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=297 September, 19 ST. JANUARIUS (+305) Bishop & mtyr             Italy ram, Naples khuanu khuapa hna zohkhenhtu St. Januarius cu kum zabu pathumnak a dih lai ah a chuak. Dioclesian chan Khrihfa hna an hrem caanah khan St. Januarius cu Benebanko khua ah Bishop a `uan liote a si. Deacon pahnih hna le Khrihfa pahnih hna […]

The post Mithiang Januarius appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>

September, 19

ST. JANUARIUS (+305) Bishop & mtyr

            Italy ram, Naples khuanu khuapa hna zohkhenhtu St. Januarius cu kum zabu pathumnak a dih lai ah a chuak. Dioclesian chan Khrihfa hna an hrem caanah khan St. Januarius cu Benebanko khua ah Bishop a `uan liote a si. Deacon pahnih hna le Khrihfa pahnih hna cu an zumhnak ruangah thong an thlak hna tithawng a theih tikah vachawnh hna awkah bia a chah. Vanchiat ngelcel ah an rak tlaihsual i sahrang hna rawl ah an pek. Asinain zaang celhnak zungah a um mi saram hna nih zeihmanh harnak an rak pe lo. Cucaah Ponphiuoli sinah an kalpi i a lu an tan i an thah.

            Amah thih kha thih sawhsawh leiah a thlentermi huham ruangah nikhat hnu nikhat a min a thang chinchin. Naples khualaifang Biakinn chungah an fimmi a thikhal thilhlun hna kha mipi sinah kumkhat voihnihthum an hmuhsak hna. Achel ah Siangbawipa nih thilhlun khumhnak thol kha a lettalam in a chiah sual tikah Missa ah hman mi mitsur zu cu thi ah aa cang.

 Mah mithiangpa thi hlei ah a dang khuaruahhar huham hna zong an hneksak. A thi cung ah aa thlennak cu mi zeibantuk scientist hmanh nih an al kho lo. Chimphungbia bangin “zumtu hna caah zeikhuaruahhar thilhmanh a herh lo. Asinain a zumlotu hna caah cun zeibantuk khuaruah har huham hmanh nih a zat ve lo.”

The post Mithiang Januarius appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/09/19/mithiang-januarius/feed/ 0 297
Bawinu Mary Min Thiang Bik Puai https://rvahakhachin.org/2024/09/12/bawinu-mary-min-thiang-bik-puai/ https://rvahakhachin.org/2024/09/12/bawinu-mary-min-thiang-bik-puai/#respond Thu, 12 Sep 2024 08:18:22 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=291 Mary Min Thiang Bik puai tuahnak thawng in Bawinu Mary cu thluachuakmi nu a si tiah Bupi nih upatnak a pek Bawinu Mary chuahcam puai hnu nilinak, September 12 ah tuah a si.  Hi puai nih Bawipa Jesuh Khrih he kan i pehtlaihnak a thuk chinchin nakhnga Bawinu Mary nih thla kan cam piak ve […]

The post Bawinu Mary Min Thiang Bik Puai appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>

Mary Min Thiang Bik puai tuahnak thawng in Bawinu Mary cu thluachuakmi nu a si tiah Bupi nih upatnak a pek Bawinu Mary chuahcam puai hnu nilinak, September 12 ah tuah a si.  Hi puai nih Bawipa Jesuh Khrih he kan i pehtlaihnak a thuk chinchin nakhnga Bawinu Mary nih thla kan cam piak ve seh law thazaang kan pe seh tiah bawmhnak kan hal.

Mary min cu Pathian Nu, sermi thl vialte kakah a thian bikmi, van le vawlei siangpahrangnu, zaangfah thiammi nu a si ti in kan upat. Mary Min Thiang Bik puai cu kumzabu hleiruk lio ah Spain ram in tuah hram an rak thawk. 1683 ah Pope Innocent XI nih hi puaini cu vawleicung Catholic Khrihfa hna nih tuah dingin fehternak a tuah.

Hi puaini cu a biapi tukmi asi, zeicahtiah Nitlak ram Khrihfa hna nih Turkish ram Muslim hna he ral an rak i dohnak ah teinak an hmuhnak conglawmhnak caah asi. Hi raldohnak chung vialte ah Khrihfa hna nih teinak an hmuh nakhnga Bawinu Mary sinah bawmhnak hal in caan saupi thla an rak cam.  

The post Bawinu Mary Min Thiang Bik Puai appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/09/12/bawinu-mary-min-thiang-bik-puai/feed/ 0 291
Indonesia ram Mosque ah Pope https://rvahakhachin.org/2024/09/09/indonesia-ram-mosque-ah-pope/ https://rvahakhachin.org/2024/09/09/indonesia-ram-mosque-ah-pope/#respond Mon, 09 Sep 2024 04:03:36 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=285 Pathian sin kan kalnak lam ah khualtlawngmi bantukin hawikomhnak ṭhanchoter hna usih Pope Francis nih Indonesia’s Istiqlal Mosque Jakarta ah biaknak dangdang tonnak caah a tlawn, cun mipi i “laksawng nganpi”, biaruahnak caah riantuannak, pakhat le pakhat i upatnak le lungrual tein umṭinak caah, cu ahcun kan dihlak in kawh kan si timi kha pek […]

The post Indonesia ram Mosque ah Pope appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
Pathian sin kan kalnak lam ah khualtlawngmi bantukin hawikomhnakhanchoter hna usih

Pope Francis nih Indonesia’s Istiqlal Mosque Jakarta ah biaknak dangdang tonnak caah a tlawn, cun mipi i “laksawng nganpi”, biaruahnak caah riantuannak, pakhat le pakhat i upatnak le lungrual tein umṭinak caah, cu ahcun kan dihlak in kawh kan si timi kha pek a bawmhchanh hna.

Thaddeus Jones nih a tialmi

Pope Francis nih Asia le Oceania ah a Lamkaltu Khualtlawnnak ni thumnak cu September 5, cawnnili ah Indonesia ram Jakarta khua i Istiqlal Biakinn ah a tlawn i Asia nichuah thlanglei biakinn nganbik ah biaknak dangdang he tonnak a tuah.

Amah a dontu cu Grand Imam, Dr. Nasaruddin Umar a si. An pahnih in “Hawikomhnak Tunnel- Tunnel of Friendship” zong an tlawng, cucu Istiqlal Mosque le Catholic Cathedral of Saint Mary of the Assumption a pehtlaimi vawlei tang lam asi i a karlak ah lam pathum a um.

Cun, 2024 Istiqlal i kaphnih fonh thanhca zong an min an thut, biaknak phunglam vialte ah aa khatmi sining hna kha “thahnawnnak le zeirel lonak nunphung tei” awk le remdaihnak le daihnak ṭhanchoter awkah ṭha tein thanchoter dingin an langhter.

A biachimnak ah, Pope Francis nih Grand Imam cu a lunglawmhnak le khual dawtnak caah lawmhnak a chim, cun hi biaknak le thlacamnak hmun hi “minung caah inn lianngan” a si tikha mi vialte a theihter hna i cuka ahcun mi nih “adong lomi duhnak” kha philhlo awkah caan an lak khawh, kan lungthin chungah kan i put i “Pathian he tonnak kawl le midang he hawikomhnak lawmhnak hmuh” a herhnak kha kan i put.

Biaruahnak le remdaihnak sersiam

Pope nih Indonesia mi hna i “biaknak, pakhat le pakhat i upatnak le biaknak le thlarau lei intuarnak aa dangmi hna karlak ah rem tein umṭinak” an rianṭuannak ah “laksawng nganpi” kha upatnak a pek hna.

Mosque tuanbia cu hi zuamnak hna caah tehte a si tiah a ti, cun khuachung Khrihfa inn suaisam thiam Friedrich Silaban nih saknak caah suaisamnak zuamnak ah teinak a hmuh ti kha a hun hngalh ṭhan.

Pope nih hi laksawng hi nifatin ngeih dingin thazaang a pek hna, “cucu biaknak lei hmuhtonnak hna cu unau le daihnak a ummi zatlang nun caah zohchunh awk an si khawhnak hnga.”

Tonnak le biaruahnak

Istiqlal Mosque le Saint Mary of the Assumption Biakinn aa pehtlaimi “Hawikomhnak Tunnel” zong nih “biachim thiammi hmelchunhnak” zong a langhter, zeicahtiah hi biaknak hmun pahnih hna hi pakhat le pakhat an i ton lawng si loin pakhat le pakhat an i pehtlaih caah “tonnak, biaruahnak… unau sinak hmuhtonnak taktak” caah asi tiah Pope nih a hmuhmi a chim.

Kan thlarau khualtlawnnak ah pakhat cio nih “Pathian kawlnak ah kan kal lai i, pakhat le pakhat i upatnak le pakhat le pakhat i dawtnak cungah hram bunhmi, a fekmi, a hrampi le a hlei in a ummi, a zungzal in a ṭihnungmi le a hmaanmi a si lomi hna sinin a huhphenh khomi, a ongmi zatlang nun sernak ah i tel ve hna u sih” tiah a ti.

Thukpi in zoh zungzal

“Biaknak lei hngalhthiamnak vialte ah aa khatmi hram pakhat: Pathian he tonnak kawlnak, Lianngan Bik nih kan lungthin chungah a chiahmi a dong lomi caah tihalnak, thihnak phunkip nakin a ngan deuhmi lawmhnak le nunnak a fek deuhmi kawlnak, cucu kan nunnak khualtlawnnak kha a nunter i Pathian he ton awkah kanmah le kanmah chuah awkah a kan forh.”

Pope nih a peh rihmi cu kan nunnak thukpi in zoh tikah, a tlangpi in “a dong lomi caah tihalnak” ceunak ah, zeitindah kan dihlak in unau kan si ti kha kan hmuh khawh, “khualtlawnnak vialte, kan dihlak in Pathian, a kan thleidangtu leng hmanh in.” tiah papek in a chim.

Hawikomhnak pehtlaihnak ṭhanchoter

Cu hnuah Pope nih hawikomhnak hri kilven a biapitnak kha a langhter i, “biatak kha hmunkhat ah kan kawl” i midang biaknak phunglam in “kan minung le thlarau lei herhbaunak.” kan cawn khawh a ti.

Minung upatnak kilvennak, sifak bawmhnak, daihnak thanchoternak le pawngkam kilvennak tibantuk tinhmi pakhat kha hmunkhat ah kan zulh khawh ve, tiah Pope nih a hmuh.

Biaknak lei lungrualnak sersiam dingin auhmi

A donghnak ah, Pope nih “minung caah biaknak lungrualnak sersiam” cu kan i fonhmi auhnak a si i min kan thutmi fonhmi thawngthanhnak min a si tiah a ti. Cutin tuahnak thawngin, “vanchiat ah biaknak thlennak ruangah a caancaan ah a chuakmi” harnak tampi a chuahtertu harnak, raldohnak, buainak hna kha hmunkhat ah kan lehrulh khawh hna.

Biaknak phunglam vialte ah aa khatmi sining hna kha ṭha tein ṭhanchoternak thawngin, “thahnawnnak le zeirel lonak nunphung tei khawhnak ding caah rian kan ṭuan khawh… cun remdaihnak le daihnak ṭhanchoter khawhnak ding caah,” tiah Pope nih Istiqlal i fonhmi thawngthanhnak chungin a chim.

“Vawleicung sui chuahnak hmun nganbik na umnak hmun a si ti ahmaan ahcun, a sunglawi bikmi ro cu buainak a chuahtertu si loin lungtlinnak le pakhat le pakhat i upatnak thawngin i dannak hna kha remh khawh a si timi biakhiahnak a si ti kha hngalh…Mi vialte nih khuaruahhar in um hna seh zalongmi saduhthah, unau le daihnak a ummi zatlang nun le minung sinak “.

Vatican news in kan lakmi asi.

The post Indonesia ram Mosque ah Pope appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/09/09/indonesia-ram-mosque-ah-pope/feed/ 0 285
POPE I ASIA-OCEANIA KHUALTLAWNAK CAAN SUAIMI https://rvahakhachin.org/2024/09/03/pope-i-asia-oceania-khualtlawnak-caan-suaimi/ https://rvahakhachin.org/2024/09/03/pope-i-asia-oceania-khualtlawnak-caan-suaimi/#respond Tue, 03 Sep 2024 09:31:38 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=281 Pope i Asia le Oceania ah Lamkaltu Khualtlawnnak caah caan suaimi Pope Francis nih Indonesia, Papua New Guinea, Timor-Leste le Singapore a tlawnnak caan suaimi tlamtling tein a langhter cang. By Francesca Merlo Ramli ah zarhli tluk: September thla cu Pope Francis caah rian a tamtuk lai, ramli asimi Indonesia, Papua New Guinea, Timor-Leste le […]

The post POPE I ASIA-OCEANIA KHUALTLAWNAK CAAN SUAIMI appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
Pope i Asia le Oceania ah Lamkaltu Khualtlawnnak caah caan suaimi

Pope Francis nih Indonesia, Papua New Guinea, Timor-Leste le Singapore a tlawnnak caan suaimi tlamtling tein a langhter cang.

By Francesca Merlo

Ramli ah zarhli tluk: September thla cu Pope Francis caah rian a tamtuk lai, ramli asimi Indonesia, Papua New Guinea, Timor-Leste le Singapore i zumtu pawl nih Pope i avoi 45nak Lamkaltu Khualtlawnnak caah amah don dingin timhtuahnak an ngei.

September ni 2 ah Rome in a chuak lai i, Pope Francis cu Indonesia leiah a kal hmasa lai i Jarkarta ah a ṭumlai. Cun, September ni 6 ah Pacific Tikulh ram Papua New Guinea ah zumtu hna biakchawnh (နှုတ်ဆက်) dingin Port Moresby ah a kal lai i, September ni 9 tiang a um lai. Cuka incun, Timor-Leste khualipi Dili leiah vanlawng in a zuang lai. Cun, Dili in, Pope Francis cu a khualtlawng a donghnak bik caah Singapore ah a kal lai i September ni 11 in 13 tiang a um lai, cu ni ahcun a inn Rome ah a kir ṭhan lai.

Atanglei ahhin Papa Thiang khual tlawnnak tlamtling tein kan vun langhter lai:

Monday, 2 September 2024
ROME 
17:15       Departure by airplane from Rome/Fiumicino International Airport to Jakarta       

Tuesday, 3 September 2024JAKARTA
11:30Jakarta Soekarno-Hatta International Airport a phanhnak 
11:30OFFICIAL WELCOME (Phungning tein donnak) 
   
   
Wednesday, 4 September 2024JAKARTA
09:30Istana Merdeka Presidential Palace inn lengah DONNAK TUAH 
10:00Istana Merdeka Presidential Palace ah RAMKULH PRESIDENT SINNAH UPATNAK HE TLAWNNAK 
10:35Istana Negara Presidential Palace Hall ah NAWLNEITU, RAMMI PHU LE RAMDANG HE PEHTLAINAK PHU HNA HE TONNAKAddress of the Holy Father
11:30Apostolic Nunciature ah JESUIT PHU CHUNGTEL HNA HE PUMPAK IN TONNAK 
16:30Cathedral of Our Lady of the Assumption ah BISHOP, TLAWNGBAWI, DEACON, PUM PE MINUNG, SEMINARIANS LE DAMAH SAYA PAWL HE TONNAKAddress of the Holy Father
17:35Youth Centre Grha Pemuda ah SCHOLAS OCCURRENTES I MINO HNA HE TONNAK 
   
   
Thursday, 5 September 2024JAKARTA
09:00Istiqlal Mosque ah RAMKIP BIAKNAK DANG HE TONNAKAddress of the Holy Father
10:15Indonesian Bishops’ Conference Headquarters ah MI BAWMCHANTU PHU HNA IN BAWMHNAK A HMUMI HNA HE TONNAK 
17:00HOLY MASS in Gelora Bung Karno StadiumHomily of the Holy Father
   
   
Friday, 6 September 2024JAKARTA – PORT MORESBY
09:15FAREWELL CEREMONY (THLAHNAK) at Jakarta Soekarno-Hatta International Airport 
09:45Jakarta Soekarno-Hatta International Airport in Port Moresby ah vanlawng he kalnak 
18:50Port Moresby Jacksons International Airport phanhnak 
18:50WELCOME CEREMONY (DONNAK TUAH) 
   
   
Saturday, 7 September 2024PORT MORESBY
09:45Government House ah RAMUK BAWI HNA SIN UPATNAK HE TLAWNNAK 
10:25APEC Haus ah NAWLNEITU, RAMMI PHU LE RAMDANG HE PEHTLAIMI PHU HNA HE TONNAKAddress of the Holy Father
17:00Caritas Technical Secondary School ah LAM RIAN ṬUANNAK LE CALLAN RIAN`TUANAK HNA I NGAKCHIA PAWL TLAWNNAK 
17:40Shrine of Mary Help of Christians ah PAPUA NEW GUINEA LE SOLOMON TIKULH HNA I BISHOP, TLANGBAWI, PUM PE MINUNG, SEMINARIAN LE DAMAH SAYA HNA HE TONNAK 
   
   
Sunday, 8 September 2024PORT MORESBY – VANIMO
07:30Apostolic Nunciature ah PRIME MINISTER NIH TLAWNNAK  
08:45HOLY MASS in the Sir John Guise Stadium Homily of the Holy FatherAngelus
13:00Port Moresby Jacksons International Airport in Vanimo ah vanlawng he kalnak  
15:15Vanimo Airport ah phanhnak 
15:30Esplanade in front of Holy Cross Cathedral ah VANIMO DIOCESE I ZUMTU HNA HE TONNAK 
16:50Baro i Holy Trinity Humanities School ah MISIONARY RIANTUAN HNA PHU PAKHAT HE PUMPAK IN TONNAK 
17:40Vanimo Airport in Port Moresby ah vanlawng he kalnak   
19:55Port Moresby Jacksons International Airport ah phanhnak 
   
   
Monday, 9 September 2024PORT MORESBY – DILI
09:45Sir John Guise Stadium ah MINO HNA HE TONNAK 
11:10Port Moresby Jacksons International Airport FAREWELL CEREMONY (THLAHNAK) 
11:40Port Moresby Jacksons International Airport in Dili ah vanlawng he kalnak 
14:10Dili Presidente Nicolau Lobato International Airport ah phanhnak 
14:10PHUNGNING TEIN DONNAK 
18:00Presidential Palace lenglei ah DONNAK TUAH 
18:30Presidential Palace ah RAMPI PRESIDENT SINAH UPATNAK HE TLAWNNAK 
19:00Presidential Palace Hall ah NAWLNEITU, RAMMI PHU LE RAMDANG HE PEHTLAIMI PHU HNA HE TONNAKAddress of the Holy Father
   
   
Tuesday, 10 September 2024DILI
08:45 THE IRMÃS ALMA SCHOOL AH PUM TLAMTLINGLO HNA HE NGAKCHIA HNA TLAWNNAK 
09:30Cathedral of the Immaculate Conception ah BISHOP, TLAWNGBAWI, DEACON, PUM PE MINUNG, SEMINARIANS LE DAMAH SAYA HNA HE TONNAKAddress of the Holy Father
10:45The Apostolic Nunciature ah JESUIT PHU CHUNGTEL HNA HE PUMPAK IN TONNAK 
16:30HOLY MASS at the Esplanade of Taci ToluHomily of the Holy Father
   
   
Wednesday, 11 September 2024DILI – SINGAPORE
09:30Centro de Convenções ah MINO HNA HE TONNAKAddress of the Holy Father
10:45Dili Presidente Nicolau Lobato International Airport ah THLAHNAK 
11:15Dili Presidente Nicolau Lobato International Airport in Singapore ah vanlawng he kalnak  
14:15Singapore Changi International Airport ah phanhnak 
14:15OFFICIAL WELCOME (PHUNGNING TEIN DONNAK) 
18:15Saint Francis Xavier Retreat Centre ah JESUIT PHU CHUNGTEL HNA HE PUMPAK IN TONNAK 
   
   
Thursday, 12 September 2024SINGAPORE
09:00Parliament House ah DONNAK TUAH 
09:30RAMPI I PRESIDENT SINAH UPATNAK HE TLAWNNAK 
09:55PRIME MINISTER HE TONNAK 
10:30The theatre of the Cultural Centre of the National University of Singapore ah NAWLNEITU, RAMMI PHU LE RAMDANG HE PEHTLAIMI PHU HNA HE TONNAKAddress of the Holy Father
17:15HOLY MASS in Singapore Sports Hub National Stadium 
   
   
Friday, 13 September 2024SINGAPORE – ROME
09:15Saint Theresa’s Home ah KUM UPA LE MIZAW PHU TLAWNNAK 
10:00The Catholic Junior College ah RAMKIP BIAKNAK DANG MINO HNA HE TONNAKAddress of the Holy Father
11:20FAREWELL CEREMONY (THLAHNAK) at Singapore Changi International Airport 
11:50Singapore Changi International Airport in Rome ah vanlawng he kalnak 
18:25Rome/Fiumicino International Airport ah phanhnak

The post POPE I ASIA-OCEANIA KHUALTLAWNAK CAAN SUAIMI appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/09/03/pope-i-asia-oceania-khualtlawnak-caan-suaimi/feed/ 0 281
POPE I ZARHPINI ANGELUS AH CHIMMI https://rvahakhachin.org/2024/09/03/pope-i-zarhpini-angelus-ah-chimmi/ https://rvahakhachin.org/2024/09/03/pope-i-zarhpini-angelus-ah-chimmi/#respond Tue, 03 Sep 2024 09:19:51 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=278 Pope nih Burkina Faso ah ralhrang tukdohnak a tongmi hna caah le vawleicung huap ah daihnak caah thla a cam (1 September, 2024) Pope Francis nih Burkina Faso le Middle East ah buainak a chuahmi kha a mawhchiat, pawngkam kilvennak caah cawlcanghnak tuah dingin a forh hna, cun Slovak martyr pakhat cawisannak puai a tuah […]

The post POPE I ZARHPINI ANGELUS AH CHIMMI appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
Pope nih Burkina Faso ah ralhrang tukdohnak a tongmi hna caah le vawleicung huap ah daihnak caah thla a cam

(1 September, 2024)

Pope Francis nih Burkina Faso le Middle East ah buainak a chuahmi kha a mawhchiat, pawngkam kilvennak caah cawlcanghnak tuah dingin a forh hna, cun Slovak martyr pakhat cawisannak puai a tuah hlanah Asia ram a tlawnnak caah thlacamnak a hal.

Francesca Merlo nih a tialmi

Zarhpi ni Angelus biachimnak ah St Peter’s Square i aa pummi zumtu hna sinah bia a chim tikah, Pope Francis nih a ruahnak le thlacamnak cu vawleicung hmun dangdang ah ral le a dang thahnawnnak a tuarmi hna le Slovak martyr pakhat thluachuah (cawisan) peknak thar kong ah a thlen.

Burkina Faso ah thahnawnnak sualphawtnak

Pope Francis nih Burkina Faso, Barsalogho khua i naite ah ralhrang nih minung za tampi an thahnak le midang tampi hliamhma an tuarnak kong he pehtlaiin a ngaihchiatnak fakpiin a chim. A thimi chungkhar hna sinah ngaihchiatnak a langhter lioah, Pope nih, “Minung nunnak he aa ralchanhmi thil ṭihnung hna hi ka mawhchiat hna i Burkina Faso mipi he lungrual tein ka dir,” tiah a ti.

Burkina Faso ah hin naite kum hna ah khan ralhrang phu nih an kah hna caah ṭihnung le rawhralnak a chuak. August 24 thil cangmi cu a kau deuhmi buainak ah aa telmi a si i cu nih cun pengtlang a buaiter, minung lei harnak a chuahter.

Brazil harnak a tongmi hna caah thlacamnak

Cuhnuah Pope Francis nih Brazil ram Recife khua i Nossa Señora da Conceição hmunthiang ah ngaihchiatnak a tongmi hna caah thla a cam. Zarhpini ah khan, rawl bawm lak dingin mipi an i pumh lio ah, biakinn inncung a cim i a tlawmbik minung pahnih an thi i, mi tampi nih hliamhma an tuar. “Hliamhma a tuarmi hna le an chungkhar harsatnak caan chungah Bawipa nih hnem ko hna seh,” tiah Pope Francis nih a chim.

Ukraine mipi he lungrualnak

Cun, Pope Francis nih a tuahtawn bantukin, Russia meithal kahnak tangah harnak a tong pengmi Ukraine mipi caah a lungretheihnak a chim ṭhan. Infrastructure rawhralnak kong abikin a chim tikah, Pope nih minung caah a chuakmi thil sining kha a langhter, zeicahtiah “thihnak le hliamhma a chuahter pinah, energy infrastructure cung i tukdohnak nih hin minung nuaikhat leng cu mei le ti tibantuk a herhmi thilri ngei loin a chiah hna”.

Ram Thiang ah daihnak caah nawlnak

Cuhnuah, Israel le Hamas karlak buainak a karhchin lengmangmi kong a chim tikah, Pope Francis nih, voikhatte cu, buainak a karhchin lengmang lonak ding le hi pengtlang chungah buainak a karh lonak ding caah a rannak in cawlcanghnak tuah dingin a auh ṭhan.

“Voikhatte cu, Palestine le Israel buainak kongah lungretheihnak he ka ruahnak ka hun mer ṭhan, cu buainak cu Palestinian khuapi dangah a karh khomi a si. Biaruahnak ngollo ding, kahdaihnak ngol colh ding, tlaihmi hna thlah ding, le polio telh in zawtnak tampi a karh cuahmahmi Gaza khuami hna sinah bawmhnak pek dingin nawlnak ka tuah”, tiah a forh hna, a nawl hlan ah, ” Ram Thiang ah daihnak um ko seh, Jerusalem ah daihnak um ko seh!”

Vawleicung Sernak caah Thlacamnak Ni

September 1 cu Sermi Zohkhenhnak caah Vawleicung Thlacamnak Ni a si ti hngalh awkah aa mer i, Pope Francis nih pawngkam kilvennak caah hmunkhat ah rian ṭuan a herhnak kong a langhter.

“Nihin ah Sermi Zohkhenhnak caah Vawleicung Thlacamnak Ni kan lawmh. Mi vialte bu, phu fonh, chungkhar, le pumpak pakhat cio—kan innchungkhar ah a fekmi biakamnak ka hmuh lai ti ka ruahchan. Hliamhma a tuarmi vawlei authawng cu a ṭihnung chin lengmang i biakhiahnak cu a rannak in tuah a herh,” tiah Pope nih a chim.

Ján Havlík Cawisannak

Cuhnuah Pope Francis nih Czechoslovakia ram communist uknak lio ah martyr a simi seminarian Ján Havlík mithiang ah cawisannak puai a tuah. “1965 ah a zumhnak ruangah thah a simi hi tlangval pa hi hremnak a tong pengmi vialte caah zohchunh awk tlak a si,” tiah Pope nih a chim, hi thluachuah peknak a biapitnak kha a langhter, zeicahtiah hremnak uknak tangah biaknak lei mi hna nih an tonmi hneksaknak kha a langhter.

Pope Francis 45nak Lamkaltu Khualtlawnnak caah thlacamnak

A donghnak ah, Pope Francis nih a ra laimi avoi 45nak Aspoltolic khualtlawnnak kong a chim, cu ah cun September 2-13 tiang Indonesia, Singapore, Papua New Guinea le Timor-Leste ah a kal lai. Hi caan ah hin, Papa Thiang nih a hlawhtlinnak ding caah thlacamnak a hal hna, “hi khualtlawnnak nih thei a tlai khawhnak hnga thlacam cio hna usih” tiah mi vialte a sawm hna.

Kan capar na rel caah kan i lawm. Nifatin kan thawngthanhnak cauk ah i telnak in a thar in na theih khawh. (Vatican news in kan lakmi asi)

The post POPE I ZARHPINI ANGELUS AH CHIMMI appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/09/03/pope-i-zarhpini-angelus-ah-chimmi/feed/ 0 278
Pope Francis (25.8.2024) https://rvahakhachin.org/2024/08/27/pope-francis-25-8-2024/ https://rvahakhachin.org/2024/08/27/pope-francis-25-8-2024/#respond Tue, 27 Aug 2024 07:57:58 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=265 Angelus ah Pope: Nunnak tling hmuhnak ding caah Bawipa ah kawl law a um ko Sunday Angelus chungin a ruahnak ah, Pope Francis nih Bawipa kawl in zungzal lawmhnak a chuahtertu nunnak tlinnak caah Amah he um zungzal in zultu hmasa hna bantuk si dingin a kan forh. Vatican News nih a tial Mithiang Peter […]

The post Pope Francis (25.8.2024) appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
Angelus ah Pope: Nunnak tling hmuhnak ding caah Bawipa ah kawl law a um ko

Sunday Angelus chungin a ruahnak ah, Pope Francis nih Bawipa kawl in zungzal lawmhnak a chuahtertu nunnak tlinnak caah Amah he um zungzal in zultu hmasa hna bantuk si dingin a kan forh.

Vatican News nih a tial

Mithiang Peter nih “Bawipa, aho sinah dah kan kal khawh lai? Zungzal nunnak bia na ngei” tiah a ti i zultu hna nih Jesuh cungah an zumhnak le an zumhnak a fehter lio Zarhpini Thawngtha kha Pope Francis nih cu “a dawh ngaimi muisam” in Peter nih zeitindah zultu hna nih Bawipa sinah um an duh, Amah kaltak an duh lo. Zultu hna nih Bawipa phungchimnak an theih, khuaruahhar thil a tuahmi an hmuh, mipi le pumpak nunnak ah an i hrawm peng, tiah Pope nih a fianter.

Pope nih Bawipa hnu zulh cu zeitindah a fawi lo ti kha a langhter, zeicahtiah zultu hna nih Bawipa nih a chimmi le a tuahmi kha an hngalhthiam zungzal lo. Cun Jesuh nih mi vialte a dawtnak a hrampi sining, a zaangfahnak a donghnak bik a halmi le Bawipa tuahsernak cu phunglam ningin biaknak le phunglam hna leng tiang a kalmi cohlan awkah an caah zuamcawhnak a si. Asinain Bawipa chung lawnglawng ah Piter le a dang lamkaltu hna nih “nunnak tihalnak, lawmhnak, dawtnak a nuntertu lehnak” an hmuh i cuticun “sualnak le thihnak ri leng hmanh in an kawlmi nunnak tlinnak kha an hmuh.” “

Cun rel chih

Bawipa hnu zulh ding zuamcawhnak nih hin kanmah pakhat cio zong a kan pehtlaih, tiah Pope nih a fianter, zeicahtiah kannih zong a lam hngalhthiam awk le a tahfung le zohchunh awk kha kanmah ta ah ser awkah kan i zuam ve. A biapi bikmi cu Bawipa he naih tein um zungzal, a Thawngṭha zulh, sacrament ah a vel hmuh, thlacamnak ah amah he umṭi  le toidornak le zaangfahnak a zohchunhmi zulh kha a si tiah Pope nih a chimchap. Cutin tuahnak thawngin, “Amah cu kan Hawikom ah kan ngeihnak dawhnak kan hmuh deuhdeuh tikah,” “Amah lawnglawng nih ‘zungzal nunnak bia’ a ngei ti kha kan hngalh deuhdeuh.”

Cu hnuah Pope nih Jesuh cu kanmah nunnak ah zeitluk in dah a um ti le a bia nih kanmah le kanmah a kan tawngh i a kan hninhter maw ti kha ruahṭhan dingin ruahnak a cheuh.

“Pathian bia Jesuh kha a taksa in a cohlangtu Mary nih a bia kan ngaih i zeitikhmanh ah kan kaltak ti lo nakhnga kan bawm ko seh.”

Kan capar nan rel caah kan i lawm. Kan nifatin thawngthanhnak cauk ah min cazin peknak in a thar in na theih khawh. Just click here

The post Pope Francis (25.8.2024) appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/08/27/pope-francis-25-8-2024/feed/ 0 265
SOCIO-PASTORAL DIPLOMA https://rvahakhachin.org/2024/08/26/socio-pastoral-diploma/ https://rvahakhachin.org/2024/08/26/socio-pastoral-diploma/#respond Mon, 26 Aug 2024 04:03:20 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=259 Myanmar Cardinal: sianginn a dihmi hna nih an fimthiamnak an karhter lai Charles Cardinal Bo nih sianginn a dihmi siangngakchia hna cu Socio-Pastoral Diploma program dihmi puai ah an fimthiamnak karhter dingin a forh hna. “Vawleicung ah a nganbik mi khaan cu zeidah a si? Ṭhanchonak caah hmun a um. Khoika hmun kan um zongah, […]

The post SOCIO-PASTORAL DIPLOMA appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
Myanmar Cardinal: sianginn a dihmi hna nih an fimthiamnak an karhter lai

Charles Cardinal Bo nih sianginn a dihmi siangngakchia hna cu Socio-Pastoral Diploma program dihmi puai ah an fimthiamnak karhter dingin a forh hna.

“Vawleicung ah a nganbik mi khaan cu zeidah a si? Ṭhanchonak caah hmun a um. Khoika hmun kan um zongah, kan dihlak in ṭhanchonak caah,” tiah St. Joseph’s National Catholic Major Seminary i Chair Bishop, Cardinal Bo nih sianginn a dihmi siangngakchia pawl kha a forh hna.

Avoi 2 nak sianginn dih puai cu August 24, 2024 zinglei suimilam 10 AM ah Myanmar ram, Yangon, St. Joseph’s National Catholic Major Seminary hmunpi ah tuah a si.

Myanmar Cardinal nih, “Pathian kha doh hlah, Pathian kha cohlang ko. Pathian nih zeizong vialte a hngalh dih. Zeizong vialte aphi a simi Jesuh he i komh i zuam.”

St. Joseph’s National Catholic Major Seminary in Rector Rev. Fr. Cyprian Aung Win nih sianginn a dihmi siangngakchia hna sinah lawmhnak bia a chim, “Nihin ah, lawmhnak ni sunglawi caah kan i pum. Kan hmuh bantukin, a voihnihnak sianginn dih puai asi. Hihi theihhngalh ni a si, kan sianginn a dihmi hna an riantuannak, an i pekchanhnak le an hlawhtlinnak upatnak pek caan a si. Kan lawmhpi hna!”

Diploma program i a tlangpi cu “Dawtnak le lawmhnak he riantuan” ti a si.

Socio-pastoral diploma program in Director Rev. Fr. John Hlawn Moe Naing nih, “Graduate (sianginn awn) siangngakchia hna cu Jesuh nih a chim bantukin vawlei ceunak an si (Mt 5:14)”. Na cawnmi socio-pastoral hngalhnak kha nangmah caah chiah awk a si lo. Midang caah i hrawm, midang caah ceunak siding, midang lamhruai ding, harnak caan ah midang caah ruahchannak a si awk asi.”

St. Joseph’s National Catholic Major Seminary, National Karuna Mission Social Solidarity, le CBCM Socio-Pastoral Coordinating Unit nih Socio-Pastoral Diploma program an tawlrel.

2023-2024 Socio-pastoral Diploma program avoi 2 nak ah siangngakchia 21 nih hlawhtling tein an dih.

July 8, 2023 ah, a hmasabik rawh nih sianginn a dihmi siangngakchia 24 he an sianginn dih puai an tuah.

The post SOCIO-PASTORAL DIPLOMA appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/08/26/socio-pastoral-diploma/feed/ 0 259
Audio (25.8.2024) https://rvahakhachin.org/2024/08/25/audio-25-8-2024/ https://rvahakhachin.org/2024/08/25/audio-25-8-2024/#respond Sun, 25 Aug 2024 04:12:09 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=254 The post Audio (25.8.2024) appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>

The post Audio (25.8.2024) appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/08/25/audio-25-8-2024/feed/ 0 254
Bartholomew https://rvahakhachin.org/2024/08/24/bartholomew/ https://rvahakhachin.org/2024/08/24/bartholomew/#respond Sat, 24 Aug 2024 02:43:46 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=248 August (24) cu Mithiang St.Bartholomew Puai ni asi. Bartholomew Sullam cu Tholomi fa pa tinak asi. St Bartholomew tiah auhmi Nathanael cu Galilee ram Kanan khuapi ah achuak. Amah kong hi fiangte in theih asi lo.Philip kha Jesuh he theihhngalhnak atuah piak tu Israel mi phun asi. Jesuh a zultu hna lakah a dinfel i […]

The post Bartholomew appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
August (24) cu Mithiang St.Bartholomew Puai ni asi. Bartholomew Sullam cu Tholomi fa pa tinak asi. St Bartholomew tiah auhmi Nathanael cu Galilee ram Kanan khuapi ah achuak. Amah kong hi fiangte in theih asi lo.Philip kha Jesuh he theihhngalhnak atuah piak tu Israel mi phun asi. Jesuh a zultu hna lakah a dinfel i hlangfang bia chimmi asi caah mi tam pi nih an theih mipa asi.Phung a chim tikah Aramaik holh a hman.Hlan zulhtawn mi pupa phunglam ningin amah cu Aemenia hna kutin Pathian caah a luantan i anunnak arak pek. An thah ning cu amah kha a nunbu te in a vun an rak hawh. A vun kha asau lei ningin an can i an hawh. A lu tan in thah arak ing hlan ah a tit sa hna an kuai an keh i athisen hna a pot cucaah fahnak fakpi kha caan saupi a rak tuar.
Zultu ngan Philip nih amah kha” Nazaret khuami Khamhtu Jesuh kha ka hmuh” tiah achimhtik ah, ‘Nazaret khua chungin thilttha pakhattal a chuak kho maw? tiah a rak hal. Nazaret khua cu khuahmete asi i hlan ah zeibantuk minthannak arak ngei bal lo.
‘Jesuh nih cun Nathanael cu amah lei i arat kha ahmuh i, Israel mi tak2 asi mi khi zohhmanh u, amah khi hlenthawinak Lungthin zeihmanh angei lomi asi” (Jn 1:47) tiah ati.Hlan Cattialtu hna langhter ningin Bartholimew cu Armenia le Indiaram hna ah thawngttha arak chim bal i mitampi hna kha milem biaknak in Khrihfa ah arak thlenter hna.Amah cu Mathai bibel kha Hebrew holh in arak hmuhsak bal tiah Khrihfabu tuanbia ah roca an ciah.
Amah thilhlun kha alancia Kum (1000) lio ah Rome khua ah an rak chiah. Amah kha Mirang Vawlei ( atlaitu) Saphaw a cuartu hna sa athattu hna nih an bochan dingmi Mithiang asi. Athihni dawh in athermi zawtnak angeimi hna nih zaangfah nawl in an bochan dingmi zong asi fawn.
” In the World you shall have distress, but have confidence, I have over come the World” (Jn16:33).
( Vawlei nih hin harnak an pek hna lai, Sihmanhsehlaw, ttihhlah u, Vawlei cu ka tei cang.)

The post Bartholomew appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/08/24/bartholomew/feed/ 0 248
Audio (24.8.2024 – Saturday) https://rvahakhachin.org/2024/08/24/audio-24-8-2024-saturday/ https://rvahakhachin.org/2024/08/24/audio-24-8-2024-saturday/#respond Sat, 24 Aug 2024 02:14:47 +0000 https://rvahakhachin.org/?p=245 The post Audio (24.8.2024 – Saturday) appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>

The post Audio (24.8.2024 – Saturday) appeared first on RVA Hakha Chin.

]]>
https://rvahakhachin.org/2024/08/24/audio-24-8-2024-saturday/feed/ 0 245