
TI A THURHNAWMHNAK LE ZAWTNAK PHUNPHUN A CHUAHNAK

A biapimi harnak piahtana pakhat cu mi sifak hna caah an hmuh khawh dingmi dinti phun a si. Annih cu nifate in sivai aa telmi a thianglomi ti kha an din sual ruangah thihna, a thianglomi ti he pehtlaimi zawtnak phunphun a chuahnak, tic hung i a ti khomi chemical (dat) thilri hna he aa pehtlaimi zawtnak hna zong an tong.
Thisen chungtlik pawfah zawtnak le ngal-eo zawtnak (cholera) a chuahnak cu ti a zatceo in hmuhlonak, a thianglomi ti din sualnak ruangah a si cu hna ruangah minung cu harnak tampi nih a den hna i ngakchia mino hna zong tampi an thi.
Hmun tampi hna ah, a bikin upadi nih a uklomi hmun hna ah cun, Vawlei chungchuak thil cawhnak, cinthlaknak rian hna ah dat-non le rungrul thahnak si hmannak, sehzung rianṭuannak ah a pilmi dat thil- chemical thilri hna ruangah vawlei tang tilam hna le avuisih khor hna in dopmi ti hna zong a thiannak a zorter.
Tithiang tifim hmuhnak kha pehzulh in a zor lio caan, hmun cheukhat ah ti a har lio caan hna ah ti hmuhkhawhnak tihram hna kha pumpak ngeihmi ah an ser i, an zuarhmi hna zong kha kan hmuh hna.
Minung kan nunnak caah a biapikbik in a herhmi tithiang tifim hmuhnak cu mikip caah hmuh awk a tlakmi a hrampi a simi minung tinvo pakhat a si i a dang nuhrin covo hmuh khawhnak caah a hram konglam zong a si.
Vawlei pumpi cu al khawhlomi minung huham he aa tlakte um in nung khawhnak dingah minung nawlngeihnak kha sifah harsami hna caah hmuh khawh dingin rianṭuannak a um lo caah Vawlei pumpi cu sifakmi hna cungah zatlang nunphun he pehtlaimi lei an ba tiah kan ti khawh.
Hi leibatmi cham khawhnak caah tithiang tifim hmuhkhawhnak le misifak hna caah ngandamnak bawmhchanhnak caah phaisa khonnak le bawmh awk tangka tamdeuh chiahnak in a cheuchum cham khawh a si.
Sihmanhsehlaw, dinti semrelnak ngeih loin, sawksamnak hna kha ti a tamnak hmuh a simi a rummi ram hna le a ṭhangcho liomi ram vialte ah kan hmuh. Hi thil umtuning kha kan zoh ahcun ti hmuhnak aa ningcanglonak le ti sawksamnak umtuning i a chiahrumi a hnu pehzulh thil umtuning hna kha biapi in chiahnak a tlawm caah, tithing tifim hmuhnak harnak piahtana le pehtlaimi fimchimhnak prokarem hna le, nunphung ziaza tlaihkhipnak a herhnak kha a langhter.
Ti a harnak cu ti kha aa bochanmi thilri hna le eidin rawl hna, aman kainak leiah hmai a hoihter khawh. Thiamsang hna cekhlat ralrin peknak ningin hi harnak piahtana fianternak caah biapi in rianṭuannak a um lo ahcun kumhrabu tlawmpal chungah ti harnak cu fakpi in ton khawh a si, tiah ralrin peknak bia a chim.
Kokek pawngkam rawhralnak kha minung nuai tampi hna nih tonkhawh a si. Ruah awk dang pakhat cu ram tampi hna nih i fonh in an ṭuanciomi ṭhanchonak lei rianṭuannak cheukhat cu tihmuhnak le hmannak an tlaihkhip caah hi kumhrabu hmanh ah hin hi harnak piahtana he pehtlaih in a hrak a rengmi thil umtuning he tonkhawhnak lam kan ngei.
