Khrih Siangpahrang Puai

November 23, 2025

2Sam 5:1-3; Kol 1:12-20; Luke 23:35-43

“Midang kha a khamh hna, Pathian thimmi Messiah a si ahcun amah le amah kha i khamh ko seh.”

Dipolog Diocese i Bishop Jose, Manguiran (DD) nih a phungchimnak ah hitin a chim.

“Cheukhat cu mit thlalang an ngei lo tiah an phunzai, asinain cheukhat cu mit an ngei lo.

Cheukhat cu kutdonghrolh an ngei lo tiah an phunzai, asinain cheukhat nih cun kut hna an ngei lo.

Cheukhat cu kedan thar an ngeih lo caah an phunzai, asinain cheukhat cu ke an ngei lo.

Cheukhat cu zungbun thar ngeih lo ding an lungre a thei, asinain cheukhat cu kutdong an ngei lo.

Cheukhat nih an hnar a peertuk tiah an lungre a thei, asinain cheukhat cu hnar a ngei lomi thinghmui zawtnak a ngeimi hna bantuk in an hnar a lawng”.

Bishop Manguiran nih a chimmi vialte cu ralkap le mipi nih Jesuh vailam cungah an thlai lio ah an chimmi bantuk a si: “Judah Siangpahrang na si ahcun nangmah le nangmah i khamh tuah.” Jesuh kha cutin tuah dingin an fial i an phunzai.

Nihin cu Khrihfabu calendar caan hmanning ah zarhpini sawmthum le linak a si i a donghnak zarhpini a si. A ra laimi Zarhpi cu Advent zarhpi ni hmasabik a si cang lai. Nihin cu miphun vialte i Siangpahrang a si tiah Khrih Siangpahrang Puai thanhnak ni zong a si. Kan thawngṭha chungah mi vialte i Siangpahrang a simi Khrih cu misual pahnih he vailamtahnak ah an khenh chih ti kan theih. Zeitluk indah zaangfah za a si! Kanmah leiin zeitluk indah theih ngaih tlaklo bia a si. Siangpahrang pakhat, a siangpahrang inn ah a um awk a simi, a bawiṭhutdan ah a ṭhu i ruahnak a petu hna le ralkap thong tampi nih an kulh dingmi cu atuah ṭhumh a si i vailamtahnak ah an khenh chih. Hika ahhin Khrih cu ahohmanh bochan awk ngei loin vailam cungah aa thah kha kan hmuh. Amah a zultu le a hawikom vialte nih an kaltak thluahmah cang. Annih zong an Bawipa le an saya bantukin vailam ah an khenh sual hna lai i an nunnak caah ṭihnung a si sual lai ti an phang. Amah sinah an i pe tilo. Mipi le ralkap nih an capaoh, an zawmtaih i an nihsawh a ruang cu anmah pumpak i siangpahrang timi cu zeidah a si timi kha Jesuh nih a ton lo caah a si. Jesuh cungah an lung a dong. Ramdang uknak in a luattertu ding Messiah kha an i ruahchan i hika ah hin Jesuh cu ningzahnak le niamternak in a ra.

Jesuh nih cun an i ruahchanmi he aa ralchanhmi thil a tuah. Messiah kong ah anmah ruahnak kha a thlen. Siangpahrang phundang a hmuhsak hna – cucu toidornak le sal Siangpahrang a si. Cun ralkap le mipi sinin a rami nihsawhnak le serhsatnak hna kha Jesuh nih a lehrulhnak ah, “Ka Pa, ngaithiam hna, an tuahmi kha an hngal lo,” tiah a ti khawh. Wow!

Misual pakhat nih Jesuh kha siangpahrang a si tikah ka philh hin hlah tiah a hal tikah, Jesuh nih misualpa nih a tuahmi sualnak nganpi pakhat hmanh chim loin: “Nihin Paradis ah keimah he na um lai ti kha kan zumhter,” tiah a ti. Dawtmi ulenau hna, Pathian nih zeitindah a ngaihthiam ti kha na hmuh maw?

Khrihfa ngaihthiamnak cu ngaihthiamnak dang nih a tei kho lomi khuaruahhar thil a si. Ngaihthiamnak cu cawk khawh lo le zuar khawh lomi a si nain zalong tein le lungthin tak tein ngaihthiam a duhmi hna nih an pekmi a si. A si, ngaihthiam cu a har taktak ko nain a ngaihthiammi Pathian fale hna nih cun kan Pa le zohchunh awk ah kan zulh ve awk a si.

Sualnak cu tuanbia minung hna i an thilrit le thilri muri ṭhen ah aa telmi a si. Cucaah, mi pakhat nih sualnak ton loin ton khawh a si lai tiah ruah khawh a si lo. Hi ruang ahhin ngaihthiamnak rian kha fakpiin a langhter i Pathian i ngaihthiamnak caah ruahchannak ngeih khawhnak dirhmun ah a ser. Kan caah vailam cungah aa thlai tikah zohchunhawk a kan pek.

Hihi donghter awkah, Rome siangpahrang lianngan Marcus Aurelius i bia ngai hna u sih, zing fatin a thawh tikah amah le amah aa ti tawnmi cu:

“Nihin ah mi phunkip na ton hna lai, an in hrem lai i an in serhsat lai i an in hliam lai nain cu bantuk cun na nung kho lai lo, nangmah nih na hngalh deuh zeicahtiah nangmah cu Pathian thlarau a umnak minung na si.”

Midang nih an thinlung ah ngaihthiam khawh lonak lungput an ngei men lai, midang cu hngalh loin sualnak an tuah men lai nain kannih nih cun anmah nakin kan hngalh deuh. Khrih i minung kan si i Amah nih a ngaihthiam bantukin kan ngaihthiam ve awk a si.

Dawtmi ulenau hna, Khrih sin i mer ding cu a tlaituk rih lo. Minung lungthin a thawh chung paoh cu, sawmnak cu a dir peng ko. Nunnak a um rih chung paoh thih deng tiang hmanh ah ruahchannak a um rih, Pathian nih a ngaihthiam rih. Cucaah kan cungah sualnak a tuahmi hna kha zeicah kan ngaihthiam hna lo? A har ko nain i zuam hna u sih. Sualnak cu huat hna usihlaw misual hna cu daw hna usih hihi Khrih Siangpahrang puai i thawngthanhnak a si.