FALE HNA NIH NU LE PA CUNGAH CHIAH DINGMI ṬUANVO

👇👇

Nu le Pa hna cu Pathian Lamkaltu (Kuzale) an si. Fale hna bawmtu zong an si caah nu le pa bia kha upatnak in ngaih ding asi. Nu le pa upat cu chan saunak asi. Exo. (20:12) ah a chimmi cu, “Nan nu le nan pakha upat hna u, cuti nan tuah ah cun, Bawipa nan Pathian nih an pekmi hna ramah hin saupi nan um lai”at i Eccle. (3:2 -12) zong ah nu le pa upatawk forhfial mi kan hmuh.

Fale hna, khamh nan sinak hnga caah nu le pa biachahnak kha ngai law tuah uh; Zeicah tiah pa cu fale nih upat pek dingah Pathian nih a sermi asi. Nu biachahnak kha lak in Pa le bia kha fale caah afehter. A nu a upat i athangṭhatmi cu sui le ngun khon bantuk asi lai. Thla a cam tikah ka ngaih piak lai. Nu le Pa a upat i a thangṭhat mi cu an chan a sau lai. A pa bia angai mi cu a pa thinlung hnemhtu asi lai. Pathian aṭihmi cu nule pa kha a upat i amah kha vawlei ah arak chuahtertu pa hna sinak in amah nih aherh bawumi vialte a ṭuan paik lai. Na pa kha rian in siseh, hmurkaa in siseh, lungsaunak in siseh, upat in thangṭhat tuah. Cu ti cun pa sinin laksawng na hal i nahal mi laksawng na nunnak dongh tiang hmunhter ding ah asi. Pa nih thlacam piaknak cu fale hna Chungkhar peh kha afekter.

Hi Bible cangnih nu le pa upat le ngaihnak ruangah a santlaihnak a langhter. Nu le pa bia ngaih cu lumhaang a siter.

Ka fapa, na pa cawnpiaknak cu ngai law, na nu ṭhihruai nak cu hlaw hlah, zeicah tiah na lu caah aa dawhmi pangpar ṭhirual an si lai i, Na hngawng caah pumṭek ṭha an si lai. (Phungthlukbia 1:8-9)

Mithiang Paul zong nih nu le pa kha upat pek ding in fale hna nih ṭuanvo an ngeihnak kong a tanglei bangin a cawnpiak. “ Ngakchia hna, nan nu le nan pa bia ngai hna u, cucu Khrihfa rian asi i ahmaanmi thil zong asi caah nan tuah awk asi, Na nu le na pa upat hna.”cuti na tuah ahcun na caah aṭha lai i ram chungah saupi na nung lai. (Efesa 6:1-4) tiah, biakamnak he pehtlaimi nawlbia panga nak asi, ati.

Fanu/ pa hna cu ngakchia Jesuh Bawipa kha zohchunh awk asi. Ngakchia Jesuh cu nu le pa hna upat le ngaihnak kha Bible ah atanglei bantukin roca a ṭial.

“Cuticun Jesuh cu an sin ah Nazareth khua ah khan akir i nu le pa kuttang ah nawl ngaite in a um…. Jesuh cu pum lei i siseh, fimnak lei in siseh, ahung ṭhang i Pathian hmai le minung hmai ah mit hmai ṭha a hmu.” (Luka 1:51-52).

Nu le pa bia ngaihnak cu fimnak a karhter i limhaang akarhter hrimhrim mi asi.

Prussia Siangpahrang Frederick the Great cu a ih laiah aa hngilh kho lo i a vengtu ralkap pa kha cauk pakhat rak ka pe, tiah ahal. Asinain lehnak pakhat hmanh aum lo caah a thin ahung i naihniamte in ṭuanvo a lami avengtu ralkap Ziathan umnak lei a va zoh tikah aa hngilh kha a hmuh caah a thin ahung chinchin. Cu ralkap pa cu cabuaicung akut a chiah i aa hngilh. Cabuai cung zongah ball pen pakhat le a ṭial lio mi ca pakhat ahmuh i a lak i a rel tikah anu sin ah atanglei bangin a ṭial mi kha a hmuh.

“Ka nu, na fapa tu zan hngilh ka duh tuk. Zeicah tiah ka it lo zan atam, cu ah asi. Hi mi hna ah nafa pa ṭuanvo lak ni asilo nain, tangka hmuh duh ah kahawi ralkap hna ṭuanvo kha ka lakpiak hna. Hi bantuk ahleiin ka hmuh mi tangka in pei ka nu sin kan kuat cu,”tiah a ṭial mi, a donghter rih lo mi ca pakhat a rel caah Siangpahrang pa cu a nu cungah a lawmh thiam mi fapa fim cungah atheihthiam piak i hlauh lo in a khaan ah a kirtak. Amah khaan aphak tikah suitangka tom khat (kut sum khat) kha a lak i a vengtu zithen a ihnak khung cungah a chiah piak. A nu kha a upat i a daw mi hi avengtu pa te cu hihnu ah Boyoke Kyi Zithan arak si, tiah kan theih.

Fale hna cu nu le pa kha upatnak, nu le pa bia ngaihnak hleiah nu le pa nih harnak an ton caan ah le nu le pa an tar tikah zohkhenh ṭhan ding ṭuanvo zong an ngei. Nu le pa bawmhnak (thluachuah) kha philh ding asi lo.

St. Rose of Lima cu nu le pa ṭhathnemnak a theimi nu pakhat asi. Amah i a rummi a nu le pa hna cu an sipuazi arawk i harnak an rak ton lio ah a mah cu inn pakhat ah chun he thabat ngai in rian a rak ṭuanpiak hna i nu le pa ṭhathnemnak kha arak cham tiah ca chungah kan rel bal.

A nu le pa ṭhathnemnak athei i afim mi nu te cu atu ah Mithiang nu a si cang.Nu le Pa hna cu Pathian Lamkaltu (Kuzale) an si. Fale hna bawmtu zong an si caah nu le pa bia kha upatnak in ngaih ding asi. Nu le pa upat cu chan saunak asi. Exo. (20:12) ah a chimmi cu, “Nan nu le nan pakha upat hna u, cuti nan tuah ah cun, Bawipa nan Pathian nih an pekmi hna ramah hin saupi nan um lai”at i Eccle. (3:2 -12) zong ah nu le pa upatawk forhfial mi kan hmuh.

Fale hna, khamh nan sinak hnga caah nu le pa biachahnak kha ngai law tuah uh; Zeicah tiah pa cu fale nih upat pek dingah Pathian nih a sermi asi. Nu biachahnak kha lak in Pa le bia kha fale caah afehter. A nu a upat i athangṭhatmi cu sui le ngun khon bantuk asi lai. Thla a cam tikah ka ngaih piak lai. Nu le Pa a upat i a thangṭhat mi cu an chan a sau lai. A pa bia angai mi cu a pa thinlung hnemhtu asi lai. Pathian aṭihmi cu nule pa kha a upat i amah kha vawlei ah arak chuahtertu pa hna sinak in amah nih aherh bawumi vialte a ṭuan paik lai. Na pa kha rian in siseh, hmurkaa in siseh, lungsaunak in siseh, upat in thangṭhat tuah. Cu ti cun pa sinin laksawng na hal i nahal mi laksawng na nunnak dongh tiang hmunhter ding ah asi. Pa nih thlacam piaknak cu fale hna Chungkhar peh kha afekter.

Hi Bible cangnih nu le pa upat le ngaihnak ruangah a santlaihnak a langhter. Nu le pa bia ngaih cu lumhaang a siter.

Ka fapa, na pa cawnpiaknak cu ngai law, na nu ṭhihruai nak cu hlaw hlah, zeicah tiah na lu caah aa dawhmi pangpar ṭhirual an si lai i, Na hngawng caah pumṭek ṭha an si lai. (Phungthlukbia 1:8-9)

Mithiang Paul zong nih nu le pa kha upat pek ding in fale hna nih ṭuanvo an ngeihnak kong a tanglei bangin a cawnpiak. “ Ngakchia hna, nan nu le nan pa bia ngai hna u, cucu Khrihfa rian asi i ahmaanmi thil zong asi caah nan tuah awk asi, Na nu le na pa upat hna.”cuti na tuah ahcun na caah aṭha lai i ram chungah saupi na nung lai. (Efesa 6:1-4) tiah, biakamnak he pehtlaimi nawlbia panga nak asi, ati.

Fanu/ pa hna cu ngakchia Jesuh Bawipa kha zohchunh awk asi. Ngakchia Jesuh cu nu le pa hna upat le ngaihnak kha Bible ah atanglei bantukin roca a ṭial.

“Cuticun Jesuh cu an sin ah Nazareth khua ah khan akir i nu le pa kuttang ah nawl ngaite in a um…. Jesuh cu pum lei i siseh, fimnak lei in siseh, ahung ṭhang i Pathian hmai le minung hmai ah mit hmai ṭha a hmu.” (Luka 1:51-52).

Nu le pa bia ngaihnak cu fimnak a karhter i limhaang akarhter hrimhrim mi asi.

Prussia Siangpahrang Frederick the Great cu a ih laiah aa hngilh kho lo i a vengtu ralkap pa kha cauk pakhat rak ka pe, tiah ahal. Asinain lehnak pakhat hmanh aum lo caah a thin ahung i naihniamte in ṭuanvo a lami avengtu ralkap Ziathan umnak lei a va zoh tikah aa hngilh kha a hmuh caah a thin ahung chinchin. Cu ralkap pa cu cabuaicung akut a chiah i aa hngilh. Cabuai cung zongah ball pen pakhat le a ṭial lio mi ca pakhat ahmuh i a lak i a rel tikah anu sin ah atanglei bangin a ṭial mi kha a hmuh.

“Ka nu, na fapa tu zan hngilh ka duh tuk. Zeicah tiah ka it lo zan atam, cu ah asi. Hi mi hna ah nafa pa ṭuanvo lak ni asilo nain, tangka hmuh duh ah kahawi ralkap hna ṭuanvo kha ka lakpiak hna. Hi bantuk ahleiin ka hmuh mi tangka in pei ka nu sin kan kuat cu,”tiah a ṭial mi, a donghter rih lo mi ca pakhat a rel caah Siangpahrang pa cu a nu cungah a lawmh thiam mi fapa fim cungah atheihthiam piak i hlauh lo in a khaan ah a kirtak. Amah khaan aphak tikah suitangka tom khat (kut sum khat) kha a lak i a vengtu zithen a ihnak khung cungah a chiah piak. A nu kha a upat i a daw mi hi avengtu pa te cu hihnu ah Boyoke Kyi Zithan arak si, tiah kan theih.

Fale hna cu nu le pa kha upatnak, nu le pa bia ngaihnak hleiah nu le pa nih harnak an ton caan ah le nu le pa an tar tikah zohkhenh ṭhan ding ṭuanvo zong an ngei. Nu le pa bawmhnak (thluachuah) kha philh ding asi lo.

St. Rose of Lima cu nu le pa ṭhathnemnak a theimi nu pakhat asi. Amah i a rummi a nu le pa hna cu an sipuazi arawk i harnak an rak ton lio ah a mah cu inn pakhat ah chun he thabat ngai in rian a rak ṭuanpiak hna i nu le pa ṭhathnemnak kha arak cham tiah ca chungah kan rel bal.

A nu le pa ṭhathnemnak athei i afim mi nu te cu atu ah Mithiang nu a si cang.