Kan Nu Vawleipi
Vawleipi- Kan Nu
Voikhat lioah keimah nih duhtlai a simi, ṭhathnemnak a pemi, tinvo tlingtein a ka pemi “Nu (Mother)” ka rak ngeih bal. Mah nu i tampi hlawhtlinnak thawngin ci tampi a chuahter caah a thongsang renglo fanu / pa hna a hrinpiak hna. Mah nu a min cu “Vawleipi” tiah an auh i a fanu le a fapa hna cu ” Pa le Nu” (Man & Woman) hna an si. Amah cu fale hna kha a dawtṭuk hna caah a kiki i a thiangmi, a fimmi dinti (tifim dinti thiang), a hang a tammi thingtlai ṭhaṭha hna, zaunak caah a ṭhami, a nem i a hinghno mi ramkung hna kha, ni le thla zeitik caan paoh ah a rak pek lengmang hna.
Kan nu Vawlei i fale a simi minung hna cu, an ngakchiat lio ahcun an nu cungah dawtnak an rak ngeih ngaingai. Annih nih an nu (Vawlei) kha kutke zei hmanh i hruk lo, thlaikawl awng piin an rak tuamhlawm hna. Anih cu khuacaan ningin, ṭhal, khuasik, fur chuak thlairawl phuntling kha an khawmh in a sunpar taktak mi, rumra ngei ngaimi nuamhnak puai phuntling kha an rak tuah khawh caah an nu “Vawleipi” cungah an i lawmh i an rak tlingtuk hringhran. Ngakchia no (bawhte) bantukin an thinlung put a rak thianghlim tuk caah an leikuang hna, an inn hna le Biakinn chung hna ah an nu “Vawlei” sin lunglawmh thlacamnak, thangṭhatnak, upatpek biaknak puai hna an rak tuah.
Sihmanhsehlaw, Vawleipi hmunkip i a fale hna cu fimnak phunphun an cawng hna i fimṭhiam thiamsang an i chuah le cang ka in an nu cung pehtlaihnak le an komhning cu nikhat hnu nikkhat dai zirziar in a zor a ṭumchuk chin lengmang. A hnubik ahcun an nu Vawlei i zaangfah zawnruahnak, bawmhchanhnak hna, siannak le ṭhathnem lunglawmhternak hna vialte kha an philh dih. An puaini hna le puai tuahnak hna vialte cu an rak ngol thluahmah cang. An thlacamnak cu an hngawng ah a ra ṭap cang. Annih upatpek biak (pumhnak) nak hna zong an philh dih cang. Kha hlan i puai nganpipi an rak tuah tawnmi te hna, an thlacamnak mi te hna, upatpek an rak biakmi hna kha an lung a tling ti lo i an duh ti lo. Annih cu duhtlai mi mifim thiamsang pakhaṭte dir hmun ah an phanh cang zat in a dinglo zertiamnak an nu Vawlei i a ṭang kha diklo in an suur cang. Hrin rih lomi fale hna caah tiah an nu (Vawlei) nih a thuh piak le a nganh piakmi vialte kha ṭhihphaih in an chuh cio cang. Ahnubik ahcun a parpalek phangh tiang a phanh cangmi minung an sizaat in upat awk a tlak i zaangfah zawnruahnak a ngeimi an nu (Vawlei) cungah an ruahning an lungput aa dang dih cang. An nu Vawleipi kha a tei kho dingmi zuamcawhtu ah an ruah cang.
Ramlak saram hna kha rap chiah in an tlaih hna i an ṭhawl hna. An nu nih a ngeihmi dihlak kha hakkauh ngai in an phoih hlo, an hawh i an i laak cang. Mah nu i a fale hna cu hruhru hranghrang in an nu nih aa hrukmi, aa dawh ngaimi Angki fual i aa dawhnak vialte kha an phoih an hawh i an nu kha thurhnawm dingmi an tuah. Vawleicung i thiamsang hna, khuaruah tuaktannak lei thiamsang hna nih, “Ahnubik ahcun Vawlei kha kan tei cang, kokek biathlithup hna zong kha kan theih khawh cang; kokek phungning in a cangmi thil hna i ṭihnung a simi hna, pupa zumhnak i hruhchihnak hna, tiin ziamhnak a lomi sinak in kan luatkhawh cang tiah atu le atu an aupi cang hna. Atu ahcun, kannih cu kan rum kan ngei i, a ceu, a deimi hmailei caan nih kannih kha a kan hngah cang. Kannih cu aho sin hmanh ah lunglawmh thlacamnak, upatpek in biaknak tuah kan herh ti lo,” tiah kan aupi khawh cang.
Sihmanhsehlaw, kan Nu “Vawleipi” hi umhlah sehlaw kan nung kho lai maw?
By Norbert Caling