POPE I ZARHPINI ANGELUS AH CHIMMI

Pope nih Burkina Faso ah ralhrang tukdohnak a tongmi hna caah le vawleicung huap ah daihnak caah thla a cam

(1 September, 2024)

Pope Francis nih Burkina Faso le Middle East ah buainak a chuahmi kha a mawhchiat, pawngkam kilvennak caah cawlcanghnak tuah dingin a forh hna, cun Slovak martyr pakhat cawisannak puai a tuah hlanah Asia ram a tlawnnak caah thlacamnak a hal.

Francesca Merlo nih a tialmi

Zarhpi ni Angelus biachimnak ah St Peter’s Square i aa pummi zumtu hna sinah bia a chim tikah, Pope Francis nih a ruahnak le thlacamnak cu vawleicung hmun dangdang ah ral le a dang thahnawnnak a tuarmi hna le Slovak martyr pakhat thluachuah (cawisan) peknak thar kong ah a thlen.

Burkina Faso ah thahnawnnak sualphawtnak

Pope Francis nih Burkina Faso, Barsalogho khua i naite ah ralhrang nih minung za tampi an thahnak le midang tampi hliamhma an tuarnak kong he pehtlaiin a ngaihchiatnak fakpiin a chim. A thimi chungkhar hna sinah ngaihchiatnak a langhter lioah, Pope nih, “Minung nunnak he aa ralchanhmi thil ṭihnung hna hi ka mawhchiat hna i Burkina Faso mipi he lungrual tein ka dir,” tiah a ti.

Burkina Faso ah hin naite kum hna ah khan ralhrang phu nih an kah hna caah ṭihnung le rawhralnak a chuak. August 24 thil cangmi cu a kau deuhmi buainak ah aa telmi a si i cu nih cun pengtlang a buaiter, minung lei harnak a chuahter.

Brazil harnak a tongmi hna caah thlacamnak

Cuhnuah Pope Francis nih Brazil ram Recife khua i Nossa Señora da Conceição hmunthiang ah ngaihchiatnak a tongmi hna caah thla a cam. Zarhpini ah khan, rawl bawm lak dingin mipi an i pumh lio ah, biakinn inncung a cim i a tlawmbik minung pahnih an thi i, mi tampi nih hliamhma an tuar. “Hliamhma a tuarmi hna le an chungkhar harsatnak caan chungah Bawipa nih hnem ko hna seh,” tiah Pope Francis nih a chim.

Ukraine mipi he lungrualnak

Cun, Pope Francis nih a tuahtawn bantukin, Russia meithal kahnak tangah harnak a tong pengmi Ukraine mipi caah a lungretheihnak a chim ṭhan. Infrastructure rawhralnak kong abikin a chim tikah, Pope nih minung caah a chuakmi thil sining kha a langhter, zeicahtiah “thihnak le hliamhma a chuahter pinah, energy infrastructure cung i tukdohnak nih hin minung nuaikhat leng cu mei le ti tibantuk a herhmi thilri ngei loin a chiah hna”.

Ram Thiang ah daihnak caah nawlnak

Cuhnuah, Israel le Hamas karlak buainak a karhchin lengmangmi kong a chim tikah, Pope Francis nih, voikhatte cu, buainak a karhchin lengmang lonak ding le hi pengtlang chungah buainak a karh lonak ding caah a rannak in cawlcanghnak tuah dingin a auh ṭhan.

“Voikhatte cu, Palestine le Israel buainak kongah lungretheihnak he ka ruahnak ka hun mer ṭhan, cu buainak cu Palestinian khuapi dangah a karh khomi a si. Biaruahnak ngollo ding, kahdaihnak ngol colh ding, tlaihmi hna thlah ding, le polio telh in zawtnak tampi a karh cuahmahmi Gaza khuami hna sinah bawmhnak pek dingin nawlnak ka tuah”, tiah a forh hna, a nawl hlan ah, ” Ram Thiang ah daihnak um ko seh, Jerusalem ah daihnak um ko seh!”

Vawleicung Sernak caah Thlacamnak Ni

September 1 cu Sermi Zohkhenhnak caah Vawleicung Thlacamnak Ni a si ti hngalh awkah aa mer i, Pope Francis nih pawngkam kilvennak caah hmunkhat ah rian ṭuan a herhnak kong a langhter.

“Nihin ah Sermi Zohkhenhnak caah Vawleicung Thlacamnak Ni kan lawmh. Mi vialte bu, phu fonh, chungkhar, le pumpak pakhat cio—kan innchungkhar ah a fekmi biakamnak ka hmuh lai ti ka ruahchan. Hliamhma a tuarmi vawlei authawng cu a ṭihnung chin lengmang i biakhiahnak cu a rannak in tuah a herh,” tiah Pope nih a chim.

Ján Havlík Cawisannak

Cuhnuah Pope Francis nih Czechoslovakia ram communist uknak lio ah martyr a simi seminarian Ján Havlík mithiang ah cawisannak puai a tuah. “1965 ah a zumhnak ruangah thah a simi hi tlangval pa hi hremnak a tong pengmi vialte caah zohchunh awk tlak a si,” tiah Pope nih a chim, hi thluachuah peknak a biapitnak kha a langhter, zeicahtiah hremnak uknak tangah biaknak lei mi hna nih an tonmi hneksaknak kha a langhter.

Pope Francis 45nak Lamkaltu Khualtlawnnak caah thlacamnak

A donghnak ah, Pope Francis nih a ra laimi avoi 45nak Aspoltolic khualtlawnnak kong a chim, cu ah cun September 2-13 tiang Indonesia, Singapore, Papua New Guinea le Timor-Leste ah a kal lai. Hi caan ah hin, Papa Thiang nih a hlawhtlinnak ding caah thlacamnak a hal hna, “hi khualtlawnnak nih thei a tlai khawhnak hnga thlacam cio hna usih” tiah mi vialte a sawm hna.

Kan capar na rel caah kan i lawm. Nifatin kan thawngthanhnak cauk ah i telnak in a thar in na theih khawh. (Vatican news in kan lakmi asi)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *